Zondag 50 - Geef heden ons ons dagelijks brood!

Preek Heemse, 20 oktober 2024

Tekst Zondag 50, Heidelbergse Catechismus: ‘Geef ons heden ons dagelijks brood’

 

Geliefde gemeente,

[#1] De achtergebleven broers van Jozef en hun vader hebben het niet best.

Er is een hongersnood in heel de regio. Mensen schrapen de laatste restjes samen.

Ze vrezen voor hun leven, ze komen bijna om van de honger (Gen 42:2).  

Jakob zal niet alleen gebeden hebben om brood. Hij stuurt zijn zoons ook naar Egypte.

Zou het lukken om daar brood te vinden dat alle monden van zijn familie kan voeden?

Zijn opa Abraham moest vertrouwen op een nakomeling, dat hij een groot volk zou worden.

Lukt het Jakob om een vertrouwen in God te hebben dat het goed zal komen?

 

[#2] Hongersnood lijkt me afschuwelijk. In Nederland is dat gelukkig ver weg.

We zijn onze boeren dankbaar, we danken God voor de oogst.

Deze week waren de armoedecijfers nog in het nieuws:

Tegelijk horen we cijfers over armoede. 1 op 20 leeft zelfs in Nederland in armoede.

1 op de 10 er net boven: die kan het niet betalen als de wasmachine kapot gaat.

Bovendien moet er hard gewerkt worden om de welvaart te kunnen betalen:

Ik hoorde van de week van een jongetje van acht dat na school alleen thuis was.

Hij moest tot 5 uur zich redden tot zijn vader uit het werk kwam.

Geen gebrek aan snoep en eten in huis, zodat hij enorm kampte met overgewicht.

Een op de zeven Nederlanders voelt zich eenzaam, een op de vier jongeren.

Een welvarend land betekent niet, dat we ons niet druk maken om eten.

Veel programma’s gaan over koken, afvallen, gezond eten en sporten.

Het is vandaag Michazondag. Dan kijken we ook verder: onze schuren zijn gevuld.

Maar 1 op de 10 mensen in de wereld leeft net als Jakob en zijn zonen met honger.

300 miljoen mensen kunnen alleen leven van de hulp die gegeven wordt uit onze schuren!

Door de klimaatcrisis ontstaan er oorlogen door de schaarste die er is.

108 miljoen mensen zijn op de vlucht geslagen door conflict en geweld.

 

[#3] In deze wereld leert Jezus ons het Onze Vader bidden.

Een mooi gebed over Gods eer, Gods rijk en Gods wil: voor bekeerde mensen.

Mensen die God liefhebben en met Hem verbonden mogen leven.

We zijn op weg naar een volmaakte wereld, naar een nieuwe hemel en aarde.

Maar dat wil niet zeggen dat het leven hier niet belangrijk is.

God wil voor ons zorgen, daarom bidden voor onszelf.

Voor dagelijks brood, voor vergeving en verlossing van de boze.

Niet alleen dat de zonden uit het verleden weggaan, en we niet in verzoeking komen.

Maar ook voor het hier en nu: dat we kunnen leven, dat we kunnen eten.

Dat we het brood dat we nodig hebben krijgen, voor ons lichaam.

Maar ook voor onze psychische welbevinden: dat we psychisch het aan mogen kunnen.

Dat we onze rust, onze ontspanning, onze energie mogen krijgen.

Want wat is het een zware last als je door depressie of andere nood wordt neergedrukt.

 

[#4] Wat mij vooral opvalt is dat God ons door dit te bidden wil leren om te vertrouwen.

Zoals een kind vertrouwt op de zorg van zijn vader, moeder of verzorger.

Zo mag je bidden tot je hemelse Vader. Hij is het die alles gemaakt heeft.

Hij wil door Jezus je Vader zijn. Hij wil dan ook voor jou als kind zorgen.

Zien we dat in het verhaal van Jozef ook niet heel duidelijk naar voren komen?

Het was Gods plan dat Jozef in Egypte zou komen om zo de familie in leven te houden.

God had beloofd voor hen te zorgen: een groot volk van hen te maken.

Dat doet God dan ook. Op het moment dat de honger toeslaat zijn de schuren vol.

 

Wanneer Jezus ons leert bidden om dagelijks brood wil Hij ons vooral dat vertrouwen leren.

Ook al staat het eten voor ons: Je laat zien dat het niet vanzelf spreekt.

Je zegt dankjewel tegen de gever. Je legt je leven in Gods handen:

Ik leer dan steeds meer om te zien dat ‘U de oorsprong van al het goede bent’ (HC).

Waarbij ik niet alleen dank voor dat broodje: maar ook dat het graan heeft kunnen groeien.

Dat de seizoenen elk jaar elkaar weer opvolgen, lente, zomer, herfst, winter. Zaaien en oogsten. Dat de boer de energie en het materieel had om het te oogsten.  

Dat de transporteur het heeft kunnen vervoeren.

Dat de logistiek en de wegen in ons land op orde zijn.  

Dat de bakker het heeft kunnen bakken.

Dat de winkelier het kon verkopen. Dat ik geld had om het te kunnen kopen.

Niets spreekt vanzelf: zo groeit het vertrouwen en de dank richting de gever!

[#5] Nu klinkt dat misschien wel mooi, dat je kunt vertrouwen.

Maar wat als je niet hebt wat je nodig hebt: als het niet lukt op school.

Als je geen werk hebt, maar dat graag wil hebben. Als je ziek bent.

Als je te maken hebt met psychische nood. Kunnen we God wel vertrouwen?

Als je leest in de geschiedenis van Jozef, zie je ook veel ellende.

Jozef is door zijn broers verstoten en verkocht naar Egypte.

Jozef zit jarenlang in de gevangenis, de schenker is hem vergeten.

Jakob heeft veel verdriet, want hij denkt dat zijn zoon Jozef door een leeuw is verscheurd.

Het is niet voor niets dat hij in huilen uitbarst, als hij hoort dat zijn vader nog leeft,

Wanneer hij zijn broer Benjamin na zoveel jaren om de hals kan vallen!

God wil ons door deze geschiedenis leren: het gaat niet altijd goed,

Maar het loopt Mij niet uit de hand. Ik zal zorgen voor mijn kinderen.

Soms via omwegen, soms door de nacht van strijd en zorgen, maar Ik hou je vast.

Ik ben de Vader die je zal dragen. Hij zorgde dat zelfs in het vijandige land,

de Farao een droom kreeg en zo toch zijn volk geholpen kon worden.

 

[#6] Wat was het geweldig dat Jozef een kind van God mocht zijn.

Dat hij de levende God kende die hemel en aarde gemaakt heeft.

Daarbij bidden we niet om rijkdom, ook niet alleen om het strikt noodzakelijke:

Ook als eten en drinken er is, wil je graag geld voor de telefoon of laptop,

Nieuwe kleren. Voor voetbalschoenen, een oranje zwart voetbalshirt.  

Tegelijk nam dat ook een hele verantwoordelijkheid met zich mee.

Ze hadden het zo goed, ze hadden zo’n welvaart: de schuren puilden uit.

Jezus leert ons bidden voor ons dagelijks brood, we mogen genieten van het goede.

Geen zorgen voor de dag van morgen, betekent niet alles nu maar opmaken.

Is dat niet hoe sommigen van ons leven in de westerse wereld:

dat je door autorijden, vliegreizen, vlees eten, bouwen en uitbreiden,

zoveel van de wereld voor jezelf gebruikt, dat wij zoveel van de aarde gebruiken,

dat er voor anderen nog maar weinig over is, en zeker niet voor de toekomst.

Jakobs zonen klopte aan bij het welvarende Egypte:

Wat als mensen uit gebieden met armoede bij ons aankloppen.

Geef jij op Giro555 voor de mensen in Gaza, Libanon en Israel.

Chirstelijk Noodhulpcluster. Of houden wij onze deuren dicht.

Word je een buddy van zo’n vluchteling? Help je mee dat er luiers komen voor Lesbos?

God leert bidden voor ‘ons’ brood, niet alleen voor mij, hier en nu,

Zelfs niet alleen voor mijn familie, mijn kerk, mijn club, mijn land.

Met ons bedoelt Hij: zorg voor al die mensen in de wereld die het nodig hebben.  

 

[#7] Laten we met elkaar zorgen dat dit geen schijnheilig gebed wordt.

God zorgde voor de familie van Jakob, maar daar schakelde Hij mensen bij in.

Die moesten dan wel die schuren bouwen, het graan opslaan en willen verkopen.

Laten wij zo dit gebed bidden, maar tegelijk ook koppelen aan onze daden.

Daarbij heeft iedereen zijn eigen mogelijkheden en gaven, kan het dichtbij en ver weg.

Dichtbij, door iets te doen aan de eenzaamheid, en in je wijk, buurt en kring om te zien.

Dichtbij, door momenten te creëren van samen eten, samen delen.

Dichtbij, door zo eens een praatje te maken of een belletje te doen.

Te geven aan de voedselbank. Te komen naar activiteiten: niet alleen voor jezelf,

Maar juist ook voor de ander.

 

[#8] Iemand zei: moeten we hier wel zoveel aandacht aanbesteden?

Het gaat toch in de kerk om je ziel, om je hart: uiteindelijk gaat hier alles voorbij.

Zouden we ons maar zo druk maken om ons geloof, als om ons bestaan,

dan zouden heel wat meer mensen geloven, bijbellezen en naar de kerk komen.

Het is een vraag die je aan jezelf moet stellen: hoe sta ik in het leven.

Neem ik wel de tijd om die eerste drie beden eerste te bidden.

Om Gods naam groot te maken, te bidden dat zijn koninkrijk eerste mag komen.

Dat is allereerst bereid ben om Gods wil te doen?

Wanneer je zo God hebt leren kennen, zijn genade in Jezus Christus,

Dan kun je ook met een gerust hart bidden om brood, om wat je nodig hebt.

Want alleen met een lichaam dat eet en drinkt kun je God loven en prijzen.

 

[#9] Wanneer we biddend in het leven staan, zie je ook steeds meer Gods hand.

Dat geeft ontspanning. Bij alle druk om te presteren: is het bevrijdende van Gods zegen

Dat roept niet maar ‘meer, meer, meer’ maar doet in dankbaarheid genieten en delen.

God verbindt zich met de belofte van Abraham, Isaak en Jakob ook aan ons.

Op zijn beloften mogen we in Christus Jezus steeds weer aanspraak maken:

God zal voor je zorgen, gisteren, morgen en elke nieuwe dag. Amen