Jakbous 3:9 - Tem je tong!

Preek Heemse, 15 oktober, Ds Dreschler

Tekst: Jakobus 3: ‘Het temmen van de tong’

 

[#1] Geliefde gemeente,

[#2] Woorden maken soms meer stuk dan je lief is.

Iemand die gepest wordt door rotopmerkingen, kan wel janken.

Heel lang voel je je onzeker en denk dat je er niet bij hoort of het fout doet.

Wie roddelt over een ander, maakt die ander kapot.

Ondoordacht raak je iemand diep in zijn hart als je ‘kanker’ zegt als stopwoordje.

Een opmerking over homo’s kan diep kwetsen, geeft geen veiligheid.

Ook in de politiek kan het mis gaan: denk aan de toespraken van Hitler.

Miljoenen Joden zijn vermoord door zijn woorden. Nog steeds gaat de Jodenhaat door.

 

[#3] Over twee weken vieren we het avondmaal: wie mag wonen bij God?

Deze week hebben we het over je tong, volgende week over je geest in bedwang houden.

Met Psalm 15 zeiden we: wie mag wonen bij God? Wie zich wacht voor lasterpraat!

Maar dan blijft de tafel (ja we hebben weer een tafel) over twee weken leeg.

We struikelen allemaal, zeggen allemaal wel eens iets wat niet goed is.

Wie in woorden niet struikelt is een volmaakt mens, zei Jakobus in vers 2.

Voor je het weet heb je iets verkeerd gezet, bijv. toen je die glazen liet vallen.

In je emotie gooi je er tijdens een ruzie dingen uit, waar je later spijt van hebt.

Als je je tong in bedwang kan houden, kun je heel je lichaam in bedwang houden.

Jakobus gebruikt er mooie voorbeelden bij: een bit bij een paard en een roer bij een schip.

Iets kleins kan enorme gevolgen hebben. Woorden werken iets goeds of iets slechts uit.

Het wordt dus tijd om het roer in handen te nemen.

Om het schip daarheen te sturen, waarheen je het hebben wilt.

Om het paard zo te leiden aan de teugels dat het de goede kant op gaat.

Wie met de auto ergens wil komen, moet goed aan het stuur te draaien.

 

[#4] Hoe kun je nu leren om je tong te temmen?

Jakobus zegt: wilde dieren, vogels, zeedieren, die hebben we allemaal kunnen temmen.

We krijgen ze onder controle, al is er soms wel een hondencursus voor nodig.  

Maar die kleine tong: geen mens kan die bedwingen. Die zit vol kwaad en vergif.

Het is zo vaak gezegd: tel eerst tot 10 voor je iets zegt.

Bijt het puntje van je tong af. Maar het gaat helaas regelmatig mis.

Zou je willen leren om goede dingen te zeggen? Om je tong te temmen.

Wil je erin groeien om vriendelijk en goed te doen, en geen kwaad meer te zeggen?

Wil je dat? Maar hoe doe je dat? Hoe groei je daarin.

Dat je beter nadenkt, geen ruzie maakt thuis, niet praat over die ander?

Niet door heel slim te zijn, maar door te zien wat werkt en wat niet.

Door te leren in het leven, zoals dat ook in het boek Spreuken gebeurt.

Boze woorden wakkeren de strijd aan, een rustige reactie brengt rust.  

Deze wijsheid komt van boven, stel je je open voor God en zijn wil?

Het heeft uiteindelijk te maken met je hart: wat leeft er in je hart?  

 

[#5] Jezus zei: Waar het hart vol van is, daar loopt de mond van over.

De woorden komen uit het hart en uit een goed hart komen goede woorden (Mat 12).

Aan de vruchten ken je de boom. Er groeien geen appels aan een perenboom.

Zo komen er ook geen slechte woorden uit een goed hart.

Uit een zoute bron, komt geen zoet water.

Jakobus noemt de bron van slechte woorden, aards, natuurlijk, en zelfs duivels.

Ze is als een vernietigend vuur dat door de hel in vlam wordt gezet.

Je hebt maar een lucifer nodig om een enorm vuur te ontketenen.

Zo kan de duivel vernietigend werken door de woorden.

Dat betekent dat we zullen moeten proberen om de bron van ons hart zuiver te houden.

Leven uit de bron, betekent de bron ook bewaken.

Spreuken zegt: bewaak je hart boven alles wat er te bewaken is.

Als je meeluistert met die roddelende collega’s, en je doet er niets aan,

zal je het dan steeds meer gewoon vinden?

Wie via social media, radio of televisie leegheid of vuilheid in zich laat komen,

Vervuilt zijn hart. Neemt makkelijk verkeerde dingen over.  

Vrienden kies je zelf: als je je omgeeft met verkeerde vrienden, gaat het mis.

Doe je mee aan praatjes, grove en kwetsende taal.

 

[#6] Probeer daarom je hart te detoxen. Het vergif eruit te halen.

Alle leugentjes, bedrog, eigengerichtheid, oneerlijkheid, haat.  

Daar kun je in groeien: door zonden te ontmaskeren.

Deze woorden zijn niet goed, deze roddels moeten niet meer, dit is niet aardig.

Door vervolgens te zeggen: dat wil ik niet meer. Ermee te stoppen.

Vul je hart met gebed, met de Heilige Geest, met Gods liefde.

Wie wil veranderen mag bidden om zachtmoedige wijsheid. Om geduld.

Mag zich omgeven met mensen die je daarin steunen en helpen.

Een vader of moeder, die je daarin opvoeden en onderwijzen.

De eigenaar van de winkel die zijn personeel klantvriendelijkheid leert.

Een gemeente waarin we het goede zoeken en positief over en met elkaar spreken.

Bovendien een gebed: leid me niet in verzoeking, maar verlos me van het kwaad.

Geef dat de giftige, helse bron niet mijn hart vervult, maar dat het kwaad overwonnen wordt. Zoals U, Jezus overwinnaar bent. Breek het rijk van de duivel af!

 

Psalm 141:2,3

 

[#7] Iemand zei: je zou boven dit gedeelte het verhaal van de twee steden kunnen zetten.

Er is de stad van de duivel, van de aarde, van het kwaad.

En er is de stad van God. We bidden dat het rijk van de duivel mag verdwijnen,

Dat het koninkrijk van God mag groeien. Dat we niet alleen lezen over de bron,

Maar ook werkelijk spreken en leven uit de bron. Zodat de liefde vorm krijgt in ons leven.

 

Dat betekent dat we steeds weer op die bron aangesloten moeten worden.

Dat je de Geest van God in je hart laat werken. Jakobus beschrijft dat ook.

De wijsheid die van boven komt, is niet vervuild, maar rein en zuiver.

Dan zoek je de vrede, en wil je het goede. Dan ben je onpartijdig en eerlijk.

Wie Gods woorden overdenkt, groeit in het goede en zoekt de vrede.

 

Waar kun je die bron vinden? Die vinden bij Jezus Christus.

Over twee weken bij het avondmaal.

Vraag maar: Here Jezus, vul mijn hart met uw lichaam en bloed.

Laat mijn leven vervuld zijn van de eindeloze liefde die u had.

Neem het kwaad, ook in mijn spreken weg, en vul mij met uw Geest.

Wat een mooie vrucht: De wijsheid van boven daarentegen is vóór alles zuiver, vredelievend, mild en meegaand; vol ontferming en brengt niets dan goede vruchten voort, ze is onpartijdig en oprecht.

Heer, vul met mij liefde voor u en voor de naaste, laat mij uw voorbeeld volgen.

Hopelijk is dat elke dag je gebed, en neem je daar de tijd voor.

Laat je je vullen met de goede en vredelievende woorden uit de Bijbel.

 

Het schijnt dat veel verkeerde woorden voortkomen uit een gebrek aan liefde.

Je moppert, je roddelt, je scheldt, maar eigenlijk wil je vooral zelf gezien worden.

Wil jij weten dat je zelf kostbaar bent, geliefd bent, er mag zijn.

Maar soms is het gewoon negatief aandacht vragen voor jezelf.

Wanneer je dan beseft: ik ben een kind van God, ik ben geliefd door Jezus.

Hij had alles voor mij over, gaf mij de volmaakte liefde.

Ga je dan je laten leiden door de haat, kwaad spreken tegen of over de ander?

Of probeer je dan de liefde van Jezus in je hart te ontvangen: te putten uit de bron.  

Om vervolgens die liefde door te geven, als een kostbare vrucht, gegroeid door de Geest?

 

[#8] Nu zeg je misschien: alles lief en aardig, maar moet je daarvoor christen zijn?

Ik ken veel mensen die goede dingen zeggen, geen kwaad spreken.

Dat zijn christenen en niet christenen. En ik ken mensen die slechte woorden zeggen,

en zich toch christen noemen.

1) Jakobus schrijft zijn brief juist tegen schijnheilige mensen.

Hij is juist degene die zegt: christenen moet niet alleen hoorders zijn maar daders.

Hij wil als leraar de gemeente stimuleren om ook echt te doen wat ze zeggen.

2) Jakobus stelt zich niet op als beter dan niet-christenen.

Hij is eerlijk. Wij struikelen allemaal, we maken onze fouten, niemand is volmaakt.

3) Wat is dan het verschil? Jakobus laat wel duidelijk zien dat je een keus kan maken.

Kies je voor de stad van het kwaad of voor het goede?

In de kerk word je opgeroepen om aangesloten te blijven op de hemel. Om je naaste lief te hebben, in woorden en daden, met heel je hart. Christenen zijn niet meer of beter, maar hopelijk ben je wel aanspreekbaar en neem je de tijd om te groeien in het doen van het goede. Zoek je wat goed is en wat boven is. Wil je leven in het licht.

 

[#9] Ik begon met een lijst van pijnlijke woorden, van de stad van het kwaad.

Maar die woorden gesproken door die kleine tong kunnen ook enorme gevolgen hebben.

Als je als er liefde groeit zegt, voor het eerst zegt: ik ben verliefd op jou!
Wat kunnen woorden van een kaartje of een brief je helpen of troosten, ook nu er verdriet is over het overlijden van Geertje Timmermans.  

Wanneer je de ander heel bewust een compliment geeft.

Wat kun je blij worden van lieve woorden die je kleindochter opgeschreven heeft: Oma is de beste en opa ook.  Wat is God ook blij als we met onze woorden hem loven en prijzen: Laten we dat vooral doen! Glorie aan God, die uiteindelijk al het kwaad zal overwinnen!
Amen.